Cùng với việc kinh doanh quán cà phê phát triển nở rộ, văn hoá cà phê bệt cũng rất phổ thông tại nước ta. Ngỡ tưởng khuynh hướng bình dân này chỉ có tại Việt Nam, vậy nhưng tại quốc đảo sư tử, nơi mà chúng ta vẫn quen với hình ảnh của nhịp sống đương đại, ở đó cũng tồn tại nét văn hoá thưởng thức cà phê bình dị như vậy.


Văn hoá đại chúng


Từng là thực dân địa của Anh quốc, Singapore sớm được tiếp cận với văn hoá cà phê. Các cửa hàng kinh dinh cà phê truyền thống vẫn tràn ngập các con phố nhỏ ở đây. Với người Việt, cà phê cóc được định nghĩa rất đơn giản, có khi là một tấm bạt và vài chiếc cốc nhỏ, có khi được ngồi ghế bệt nhâm nhi ở nơi quán nhỏ. Còn cà phê cóc của Singapore thì có phần chỉnh chu hơn, phổ quát là những quán cũ như cà phê Giảng ở ta vậy.


Tại những quán cà phê này, bạn có thể ngồi hàng giờ để tán chuyện cùng nhau. Và thứ thức uống tại đây cũng chỉ có cà phê đen nguyên chất chứ không nhiều biến tấu như ở ta. Những quán cà phê này đặc trưng tới nỗi chúng có riêng một danh từ để gọi, đó là kopitiam. Từ Kopitiam bộc lộ rõ nền văn hoá đa sắc tộc tại Singapore: từ "kopi" mang tức là cà phê trong tiếng Mã Lai, còn từ “tiam” trong tiếng Phúc Kiến có tức thị cửa hàng.





Blogger ẩm thực Leslie Tay đã từng nói: “Nếu người phương Tây tự hào với các quán rượu thì ở Singapore, chúng tôi có kopitiam. Kopitiam là điểm đến của mọi người dân Singapore. Chỉ cần một ngày trải nghiệm với kopitiam, bạn sẽ hiểu thế nào Singapore”.


Dù là một mô hình kinh doanh cà phê kiểu cũ nhưng kopitiam vẫn chưa bao giờ mất đi vị trí của mình trong đời sống sinh hoạt của người dân Singapore. Bạn có thể đến đây để tĩnh nhâm nhi ly cà phê nóng, hoặc cùng uống bia chuyện trò với bạn bè. Không gian thoải mái, gần gũi chính là cách mà các quán cà phê cóc cuốn khách hàng, dù ở bất kì nền văn hoá nào.


Lát cắt lịch sử


Theo K.F. Seetoh, người sáng lập tùng san Makansutra chuyên về ẩm thực, kopitiam lần đầu tiên xuất hiện ở Singapore vào những năm 1900, được lập nên bởi một người thiên di từ miền Nam Trung Quốc, người đến Singapore để chừng một cuộc sống mới. Đây quả thật là điều khó hiểu khi văn hoá cà phê phổ biến tại đây đã lâu nhưng người tạo nên văn hoá cho họ lại là một người thiên di.





Kopitiam rất phổ biến tại Singapore, trước kia chúng chỉ nằm trong các con phố nhỏ. Nhưng khi việc kinh doanh cà phê gặp nhiều cạnh tranh hơn khi có sự hội nhập quốc tế. Bản thân các cửa hàng cũng dần có những sự thích nghi, và chính phủ cùng vào cuộc để bảo vệ nền văn hoá này. Theo đó, bây chừ các kopitiam được bố trí tại tầng 1 của các tổ hợp thương mại do Chính phủ xây dựng. Một số quán có cả điều hòa để phục vụ những thượng khách không thích không gian mở, đây là sự cải tiến đáng kể so với trước đây.


Nhìn lại Việt Nam, có nhẽ nét mộc mạc của văn hoá cà phê bệt cũng nên được lưu ý hay chăng?